روش شناسایی یک جورنال کم اعتبار چیست؟

راه های متعددی برای این منظور وجود دارد. عمده این جورنالها در یک مشخصه مشترک هستند که از نویسندگان بابت انتشار مقاله شان پول دریافت می کنند. این پول میتواند تحت عناوینی نظیر Submission Fee و یا Publication Fee و یا Author Fee و یا PageCharge از مولفین دریافت شود.

البته یک نکته مهم دراینجا این است که همه جورنالهایی که این پولها رو دریافت می کنند الزاما جورنالهای کم اعتبار نیستند. بلکه اتفاقا خیلی از جورنالهای معتبر هستند که چنین پولهایی را دریافت می کنند زیرا برای جبران هزینه های انتشار شان متکی به سایر منابع مالی نیستند. ولی جورنالهای کم اعتبار تقریبا از این نظر مشترک هستند که تقریبا میتوان کفت که به هیچ مقاله ای "نه" نگفته و همه را پذیرش میکننئ تا بتوانند پول را از نویسنده دریافت کنند.

یک مثال در اینجا جورنالی است به نام Blood که این جورنال معتبر ترین جورنال درزمینه علم Hematology در جهان است که در آمریکا منتشر میشود و آخرین ایمپکت فاکتور ISI این جورنال در سال 2008 حدود 11 بود و هر مقاله ای به راحتی نمیتواند به این جورنال راه پیدا کند. این جورنال اخیرا از همه مولفان نه در زمان اعلام پذیرش مقاله آنها بلکه همان ابتدا و درزمان Manuscript Submission و درحال حاضر 50 دلار تحت عنوان Submission Fee دریافت میکند. علت هم کاملا مشخص است: این جورنال روزانه دهها مقاله دریافت میکرد و اینقدر نیروی علمی و ادیتور نداشت که بتواند همه اینها را بررسی کنند. بنابراین برای حذف این مشکل و البته هزینه زیادی که بررسی مقالات زیادی که هنوز هم به این جورنال میرسد و عمده اونها هم Reject میشوند این پول را که انصافا مبلغ ناچیزی هم هست دریافت میکند. بنابراین دریافت پول صرفا به معنی کم اعتبار بودن جورنال نیست و باید این دو موضوع رو در اساس از هم جدا نگاه کنیم.

نکته دومی که در شناسایی جورنالهای کم اعتبار باید توجه داشته باشیم و در اصل اولین و مهمترین نکته است این است که بسیاری از این جورنالهای به ظاهر Peer Reviewed در اصل جورنالهای تجاری هستند و این جورنالها بیش از آنکه به محتوای علمی جورنال توجه داشته باشند سیاستهایشان را بر اساس درآمد ماهانه خود تنظیم می کنند. این جورنالها علی رغم اینکه ممکن است بعد از پذیرش مقاله شما یک فایل حاوی نتیجه داوری مقالات رو به شما ارسال کنند، واقعا جورنالهای Peer Reviewed نیستند. البته بعضی دیگر هم هستند که تعدادی داور دارند که بصورت صوری این کار را انجام میدهند و معمولا داورانی سهل گیر هستند و همه مقالات را قبول میکنند و و فقط برای اینکه در یک جورنال اسمشان بعنوان داور مقالات ثبت شده باشد این کار را انجام میدهند. بنابراین ما با یک سری جورنال روبرو می شویم که اتفاقا جورنالهای Peer reviewed هستند ولی با کیفیتی که در بالا اشاره شد.

نکته سوم هم که میتوان به آن اعتماد کرد این است که اگر در یک دانشگاه به تحصیل یا تدریس و پژوهش مشغول هستید و می بینید که در عرض مدت کوتاهی تعداد زیادی از همکاران شما موفق به پذیرش مقاله شان در یک جورنال خاص شدند و همه هم اعلام کردن که مثلا بعد از دوهفته جورنال به انان اعلام کرده که مقاله شان پذیرفته شده است، این خود یک سرنخ مهم است ازاین موضوع که این جورنال یک جورنال کم اعتبار می تواند باشد.