نحوه تهیه پیشینه و ادبیات نظری تحقیق
پیشینه تحقیق از مهمترین قسمتهای یک پژوهش و به ویژه در پایان نامه هاست. این قسمت که معمولا بخش مهمی از حجم پژوهشها را به خود اختصاص می دهد، نیازمند مهارت خاصی برای تدوین است. برای آشنایی با این بخش مهم و فراگیری جمع آوری آن مطلب زیر که به صورت تلفیقی از دو منبع http://charvadeh.persianblog.ir (وبلاگ پنجره ای رو به جامعه)، و http://www.porseman.net( دکتر حسین خنیفر) به امانت گرفته شده است، به کاربران محترم ایران پژوهش ارائه شده است.
مقدمه
يکي از بخشهاي مهم تحقيق، بخش مربوط به پيشينه و ادبيات تحقيق است؛ يعني يكي از کارهاي ضروري در هر پژوهشي، مطالعه منابع2 مربوط به موضوع تحقيق است؛ زيرا سرچشمه علوم را ميتوان در پيشينه آنها کاوش کرد (دمپي ير، 2006، ص 1).
جان ديوئي اعتقاد دارد مطالعه منابع، به محقق کمک ميکند تا بينش عميقي نسبت به جنبههاي مختلف موضوع تحقيق پيدا کند. مطالعه منابع، بايد هم از منابعي باشد که به طور مستقيم، در رابطه با موضوع تحقيق ميباشند و هم از منابعي باشند که به صورت غيرمستقيم با آن موضوع، ارتباط دارند(دلاور، 1375، ص 182).
در اين بخش اين مسائل مطرح است:
الف) پيشينه تحقيق چيست؟
ب) اهميت پيشينه تحقيق چيست؟
ج) اهداف پيشينهيابي تحقيق کدامند؟
د) منابع مهم پيشينه تحقيق کدامند؟
ه) روشهاي پيشينه تحقيق چه ميباشند؟
از اين رو، به نظر برخي از فلاسفه آموزشي، مانند جان لاک، هدف آموزش کارآمد، اين است که شخص ضمن آشنايي با دانش لازم، طوري بار آورده شود که روشهاي کاويدن جهان موضوعات را به خوبي انجام دهد(فراست، 2006، ص 308).
اهميت پيشينه کاوي در تحقيق
يک پژوهشگر، قبل از انجام تحقيق و بعد از انتخاب موضوع و تدوين عنوان و قبل از نگارش طرح تحقيق، نياز دارد كه با مراجعه به مدارک و اسناد، پيرامون موضوع و مسئلهاي که براي تحقيق انتخاب کرده است، آگاهي خود را گسترش دهد؛ تا بتواند در پرتو اطلاعات به دست آمده، مسئله تحقيق و متغيرهاي خود را دوباره تعريف و معين كند و کرانههاي آنها را مشخص سازد. اين امر به او کمک ميکند تا تحقيقات خود را در راستاي مجموعه پژوهشهاي هم خانواده قرار دهد و آن را با دستاوردهاي تحقيقاتي ديگران هماهنگ کند.
هدف از گنجاندن بخش پيشينه تحقيق، عبارت است از:
1. برقراري ارتباط منطقي4 ميان اطلاعات پژوهشهاي قبلي با مسئله تحقيق.
2. دستيابي به چارچوب نظري و يا تجربي5 براي مسئله تحقيق.
3. آشنايي با روشهاي تحقيق مورد استفاده در پژوهشهاي گذشته.
براي رسيدن به اين اهداف، توجه به نکات زير ضروري است:
الف) انتخاب منابع اطلاعات مرتبط با مسئله تحقيق.
ب) ارائه مطالب از کلي به جزئي (عمومي6 و اختصاصي7).
ج) اجتناب از بيان مطالب، به طور مجرد و بدون رابطه با يکديگر.
د) تنظيم مطالب به طور سازماندهي شده، همراه با روندهاي منطقي.
ه) ارائه نتايج مطالعات قبلي و نقد آنها.
پیشینه یا سوابق پژوهشی مربوط به مساله تحقیق یکی از عناصر مهم پروپوزالهای پژوهشی و نیز تحقیقات محسوب می شود. در این قسمت به چند سوال عمده در این زمینه پاسخ گفته می شود:
الف- چرا باید پیشینه تهیه کنیم؟
جمع آوری پیشینه چه اهمیتی دارد؟ پژوهش اساسا به دنبال پاسخ سوالات یا آزمون فرضیاتی است که در بیان مساله مطرح شده است. از آنجا که این تحقیق اولین یا تنها پژوهش این در زمینه خاص خودش نیست همواره باید احتمال داد که پژوهشگران دیگری نیز ممکن است وجود داشته باشند که به مساله ای عین یا شبیه این مساله تحقیق پرداخته باشند. مراجعه به تحقیقات، مقالات یا کتابها و حتی مصاحبه ها یا سخنرانی های آنان می تواند پیامدهای ثبت متعددی داشته باشد که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- 1 ابعاد جدیدی از مساله تحقیق را آشکار کند تا به جای تکرار بیهوده ی تحقیق دیگران، تحقیق تازه ای انجام شود.
- 2- به تدقیق سوالات یا فرضیات تحقیق کمک کند.
- 3- به ظرایف روش شناختی تحقیق در باره موضوع بیشتر آشنا یی حاصل گردد.
- 4- در تجربیات محققان قبلی شریک کند و احتمال تکرار خطا در پژوهش را کاهش دهد.
ب- در باره چه مطلبی یا موضوعی باید پیشینه تهیه کنیم؟
شاید این سوال خیلی پیش پا افتاده تلقی شود چرا که همه می دانیم پیشینه باید مربوط به موضوع تحقیق باشد. با اینحال بارها و بارها با دانشجویانی بوده اند که دنبال کلیدواژه مناسب برای جستجوی پیشینه می گشته اند. برای این کار ابتدا بهتر است عنوان تحقیق را به اصطلاحات و عبارات مندرج در آن تجزیه کرد و سپس برای هر یک از عبارات و اصطلاحات مترادفات فارسی (ولو به کمک فرهنگ لغات یا اصطلاحات فارسی) را تهیه نمود. یکی از مهارتهای مهمی که می تواند در طراحی کلید واژه بسیار موثر باشد توانایی تفکر انتزاعی است که بواسطه آشنایی با نظریات مرتبط با زمینه ای که در آن تحقیق انجام می شود تقویت می شود. به عنوان مثال محققی که در باره تخلف از قوانین راهنمایی و رانندگی اقدام به جستجوی پیشینه می کند باید بداند که تحقیقات مرتبط با انحراف و کجروی (انتزاع از تخلفات و جرائم رانندگی) می تواند لااقل به لحاظ نظری مهم باشد.
مشکل بسیار مهمی که تعداد کثیری از دانشجویان با آن مواجه هستند، طراحی کلیدواژه های مناسب انگلیسی برای جستجو است. پیشنهاد می شود برای اینکار از کلیدواژه های انگلیسی که در هنگام جستجوی پیشینه در پایگاه های فارسی همراه با چکیده فارسی ارائه می شود استفاده شود. به عنوان مثال وقتی در سایت پایگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران در باره کجروی جستجوی فارسی انجام می شود با چکیده مقالات و تحقیقات زیادی مواجه صورت می گیرد که در آنها در کنار کلیدواژه های فارسی متعدد، کلیدواژه های انگلیسی نیز معرفی شده است. توجه به کلیدواژه های فارسی و انگلیسی این اسناد و در صورت لزوم استفاده از فرهنگ اصطلاحات تخصصی مرتبط می تواند کمک بسیار مهمی در طراحی کلیدواژه های مناسب باشد.
ج- کدام قسمت از یک پیشینه اهمیت دارد؟
چه مطالبی از تحقیقات انجام شده را باید نقل کرد؟ اهداف، سوالات، روش تحقیق، نتایج یا ....؟ در نقل مطالب از پیشینه محور اصلی باید سوالات و فرضیات تحقیق حود باشد. باید بررسی کرد آنها در تحقیق خود به سوالات یا فرضیات ما چه پاسخی داده اند و نیز از چه روشی استفاده نموده اند. در حقیقت باید به آن قسمت از تحقیق یا مقاله استناد کرد که حاوی پیام مرتبطی با موضوع یا روش تحقیق ماست. به همین دلیل پیشینه ها را به دو بخش موضوعی و روشی تقسیم می نمایند . پیشینه های موضوعی ناظر به تحقیقاتی هستند که به بخشی از سوالات یا فرضیات تحقیق ما جواب داده اند. پیشینه روشی به آن دسته از تحقیقات اشاره می شود که به لحاظ روش تحقیق می توانند در انجام پژوهش ما موثر باشند. مثلا تحقیقی که در باره تقلب انجام شده است به لحاظ روشی می تواند در تحقیقی که در باره جرائم راهنمایی و رانندگی انجام می شود مفید باشد یا تحقیقی که در باره رضایت شغلی انجام می شود می تواند به لحاظ روش انجام تحقیق در زمینه رضایت سیاسی مفید واقع شود. البته این دسته بندی به سلیقه اساتید راهنما نیز بستگی دارد.
د- پیشینه ها را چگونه تنظیم کنیم؟
باید توجه داشت که پیشینه پژوهش صرفا به معنای کنار هم گذاشتن تعداد زیادی چکیده تحقیق نیست. در زمینه هر مورد چکیده ای که در گزارش خود مورد استفاده قرار می دهیم باید از خود سوال کنیم که این چکیده چه کاربردی در کار پژوهشی من دارد. یکی از مهمترین کارهایی که هر محقق باید انجام دهد دسته بندی پیشینه بر اساس یک ملاک معتبر است. اعتبار این ملاک به ارتباط آن با موضوع تحقیق بستگی دارد. به عنوان مثال پیشینه را می توان به دو دسته توصیفی و تبیینی تقسیم کرد، یا پیشینه هایی که حاصل تحقیق در داخل جامعه آماری مورد نظر محقق است و پیشینه های مربوط به سایر جوامع آماری. پیشینه روشی و موضوعی نیز دسته بندی دیگری از پیشینه محسوب می شود.
اما نکته مهمتر از دسته بندی، تجزیه و تحلیل و جمع بندی پیشینه است. در تجزیه و تحلیل و جمع بندی محقق ضمن بررسی واگرایی و همگرایی تحقیقات انجام شده و نیز بررسی نقاط قوت و ضعف آنها، باید به مهمترین پاسخهایی که طی بررسی پیشینه برای سوالات و فرضیات تحقیق خودش فراهم کرده است اشاره کند و تفاوتها و مزیّتهای تحقیق خود را در مقایسه با آن تحقیقات به صورت مستدل بیان نماید.
ه- پیشینه خوب را از کجا جستجو کنیم؟
بسیاری از وبسایتهایی که به صورت پایگاههای منابع علمی هستند می توانند در یافتن پیشینه تحقیق مفید باشند. از جمله پایگاه ایران داک یا مدارک علمی ایران، پایگاه مقالات جهاد دانشگاهی یا SID، پرتال مطالعات علوم انسانی، و بسیاری از پایگاههای داخلی و البته خارجی.
بانك موضوع پايان نامه
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته فقه و حقوق- همه گرايشها
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته مامايي
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته مديريت آموزشي
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته مديريت بانكداري
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته مديريت شهري
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته مديريت صنعتي
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته مديريت فن آوري اطلاعات (IT)
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته مهندسي شيمي- همه گرايشها
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته مهندسي عمران- نقشه كشي
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته مهندسي كامپيوتر - معماري سيستمها
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته مهندسي كامپيوتر- نرم افزار
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته مهندسي كامپيوتر- هوش مصنوعي
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته پرستاري
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته پزشكي عمومي
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته پيراپزشكي- بيهوشي
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته MBA
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته آبخيزداري
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته آمار- همه گرايشها
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته اقتصاد
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته تاريخ
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته تربيت بدني- كليه گرايشها
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته جغرافيا- برنامه ريزي روستايي
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته جغرافياي سياسي
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته حسابداري
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته روانشناسي- همه گرايشها
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته رياضي محض
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته زبان انگليسي- ادبيات انگليسي
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته زبان انگليسي- مترجمي
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته زبان و ادبيات عرب
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته زبان و ادبيات فرانسه
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته زبانشناسي
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته زيست شناسي گياهي
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته زيست شناسي- علوم جانوري
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته زيست شناسي- ميكروبيولوژي
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته علوم اجتماعي- جامعه شناسي
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته علوم تربيتي
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته علوم سياسي
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته فيزيك- همه گرايشها
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته كتابداري
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته محيط زيست
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته محيط زيست( كليه گرايشها)
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته مديريت اجرايي
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته مديريت بازرگاني - تحول سازماني
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته مديريت بازرگاني - مالي
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته مديريت بازرگاني- بازاريابي
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته مديريت بيمه
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته مديريت دولتي
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته مديريت دولتي- منابع انساني
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته مهندسي آبياري - گرايشهاي هيدرولوژي- زهكشي و ساختمانهاي توزيع و انتقال آب
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته مهندسي كشاورزي- باغباني (همه گرايشها)
-
بانك موضوعات پايان نامه رشته مهندسي كشاورزي- اقتصاد كشاورزي و مديريت مزرعه
-
ليست موضوعات پايان نامه رشته مهندسي كشاورزي- گياهپزشكي- بيماري شناسي گياهي
معرفي پايگاه هاي اطلاعاتي علمي
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي: Sage
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي: Embase
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي - كتابخانه OECD
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي -Reaxys
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي - Engineering Village 2
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي- Hein Online
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي - Talor and Francis
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي - DOJA
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي - Archnet
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي - ISI Web of Knowledge
- آشنایی با پايگاههاي اطلاعاتي- پرتال منابع دیجیتال پزشکی وزارت بهداشت (PMDR)
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي -ASCE Library
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي -IRANDOC
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي - ISC
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي - ERIC
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي - SID
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي - پايگاه مجلات تخصصي نور(NOORMAG)
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي - ACM
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي - IEEE
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي - Engineering Village
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي - JAMA
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي - PubMed
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي - Ebsco
- آشنایی با پایگاه اطلاعاتی - SpringerLink
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي - ProQuest
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي - Science Direct
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي - Emerald
- آشنايي با پايگاههاي اطلاعاتي- Thieme
- آشنايي با پايگاه اطلاعاتي Scopus ، پايگاه چكيده مقالات جهان
حمايت از پايان نامه ها
- حمایت از پایان نامه های علوم سیاسی توسط بیرخانه حمایت و هدایت پایاننامهها و رسائل علوم انسانی
- حمایت از پایان نامه های حقوق توسط دبیرخانه حمایت و هدایت پایان نامه ها و رسائل علوم انسانی شورای عالی انقلاب فرهنگی
- موضوعات پیشنهادی برای حمایت از پایان نامه های حقوق در شورای تخصصی تحول و ارتقا علوم انسانی شورای عالی انقلاب فرهنگی
- موضوعات پیشنهادی برای حمایت از پایان نامه های روانشناسی و تعلیم و تربیت در شورای تخصصی تحول و ارتقا علوم انسانی شورای عالی انقلاب فرهنگی
- موضوعات پیشنهادی برای حمایت از پایان نامه های اقتصاد در شورای تخصصی تحول و ارتقا علوم انسانی شورای عالی انقلاب فرهنگی
- موضوعات پیشنهادی برای حمایت از پایان نامه های مدیریت در شورای تخصصی تحول و ارتقا علوم انسانی شورای عالی انقلاب فرهنگی
- موضوعات پیشنهادی برای حمایت از پایان نامه های علوم اجتماعی و ارتباطات در شورای تخصصی تحول و ارتقا علوم انسانی شورای عالی انقلاب فرهنگی
- اعلام حمايت مالي از پايان نامه هاي دانشجويان كارشناسي ارشد و دكتري توسط موسسه شاخص پروژه
- محورهای پژوهشی مورد حمایت وزارت بازرگانی
- اولويتهاي پژوهشي شركت سرمايهگذاريهاي خارجي ايران(ايفيك) در سال 1392
دانلود . . .
بورسهای خارجی
-
16 موقعیت PhD بسیار رقابتی برای پروژه های دکترا در سطح جهانی در علوم بهداشتی و درمانی در دانشگاه Ahhus ، دانمارک
-
اطلاعات در مورد بورس تحصیلی سالانه در كشور ژاپن براي فوق ديپلم، كارشناسي، كارشناسي ارشد و دكترا
-
بورس تحصیلی (گروه شیمی دانشگاه ابردین انگلستان)
-
بورس تحصیلی در حیطه مهندسی شیمی دانشگاه ابردین (Aberdeen) انگلستان
-
بورس تحصیلی در حیطه پزشکی ((گروه شیمی)) دانشگاه ابردین انگلستان
-
بورس تحصیلی در حیطه گروه علوم اعصاب، روانشناسی و رفتار دانشگاه لستر انگلستان
-
بورس تحصیلی در حیطه گروه پزشکی دانشگاه آکسفورد انگلستان
-
بورس تحصیلی در حیطه ی پزشکی ((گروه شیمی)) دانشگاه ابردین (Aberdeen)
-
بورس تحصیلی در حیطه ی پزشکی و داروسازی (گروه شیمی) دانشگاه ابردین (Aberdeen) انگلستان
-
بورس تحصیلی در زمینه مهندسی شیمی دانشگاه ابردین انگلستان
-
بورس تحصیلی دکترا در حیطه پزشکی و داروسازی دانشگاه دورهام(Durham )انگلستان
-
بورس تحصیلی دکترا داروسازی - نقش پروتئین هومر در درد مزمن(پزشکی و داروسازی)
-
بورس تحصیلی دکتری دانشکده مهندسی شیمی و بیوتکنولوژی دانشگاه دشربروکس کانادا
-
بورس تحصیلی دکتری در حیطه شیمی دانشگاه Monash استرالیا
-
بورس تحصیلی دکتری ( گروه شیمی دانشگاه ابردین (aberdeen)انگلستان)
دانشگاههاي برتر جهان
-
دانشگاه هاي مالزي
-
دانشگاه UPM ( دانشگاه پوترا مالزي)( دولتي)
-
دانشگاه UM مالزي ( دولتي)
-
دانشگاه USM مالزي ( دولتي)
-
دانشگاه UITM مالزي ( دولتي)
-
دانشگاه UTM مالزي ( دولتي)
-
دانشگاه UKM مالزي( دولتي)
-
دانشگاه MMU مالزي ( خصوصي)
-
دانشگاه UCTI مالزي ( خصوصي)
-
دانشگاه UCSI مالزي ( خصوصي)
-
دانشگاه TENAGA مالزي ( خصوصي)
-
دانشگاهKBU مالزي(خصوصي)
-
-
شرايط زندگي شهروندي در مالزي
-
دانشگاه هاي انگلستان
-
دانشگاه هاي اكراين
-
دانشگاههاي آلمان
-
دانشگاههاي استراليا