فرمول كوكران و جدول مورگان براي تعيين حجم نمونه

براي تعيين حجم نمونه در تحقيقات از روشهاي مختلفي استفاده مي شود. دو روش متداول براي اين كار استفاده از فرمول شارل كوكران و جدول مورگان است.

1. روش شارل كوكران

به منظور تعيين حجم نمونه ساده ترين روش استفاده از فرمول كوكران مي باشد.
در فرمول كوكران:

n= حجم نمونه
N = حجم جمعيت آماري (حجم جمعيت شهر, استان,و...)
t  يا z = در صد خطاي معيار ضريب اطمينان قابل قبول
p = نسبتي از جمعيت فاقد صفت معين (مثلا جمعيت مردان)
q (1-p) =  نسبتي از جمعيت فاقد صفت معين (مثلا جمعيت زنان)
= d درجه اطمينان يا دقت احتمالي مطلوب
طبق فرمول بالا اگر بخواهيم حجم نمونه را با شكاف جمعيتي 5/0 (يعني نيمي از جمعيت حايز صفتي معين باشند . نيمي ديگر فاقد آن هستند.
 معمولا p و q را 0.5 در نظر مي گيريم. مقدار z معمولا 1.96  است. d مي تواند  0.01  يا  0.05  باشد.
در برخي از تحقيقات براي تصحيح حجم نمونه از فرمول تصحيح كوكران نيز در ادامه فرمول اصلي   استفاده مي شود.

2. روش جدول مورگان:

زمانی که نه از واریانس جامعه و نه از احتمال موفقیت یا عدم موفقیت متغیر اطلاع  دارید و نمی توان از فرمولهای آماری برای براورد حجم نمونه استفاده کرد از جدول مورگان استفاده می کنیم. این جدول حداکثر تعداد نمونه را می دهد.

S:حجم نمونه، N:حجم جامعه